تخت جمشید,تخت جمشید شیراز,تاریخچه تخت جمشید,تخت جمشید قبل از ویرانی,تاریخ تخت جمشید,تخت جمشید ایران,موزه تخت جمشید,تخت جمشید فارس,آدرس تخت جمشید شیراز,داستان تخت جمشید
مجموعه تخت جمشید یا پرسپولیس از سرشناس ترین آثار تاریخی و باستانی ایران زمین است. در اینجا قصد داریم به معرفی هر چه بیشتر این میراث تاریخی بپردازیم.
تخت جمشید – تخت جمشید شیراز – تخت جمشید ایران :
تخت جمشید مجموعه ای از کاخهای بسیار باشکوهی است که ساخت آنها در سال ۵۱۲ قبل از میلاد و در زمان حکومت سلسله هخامنشیان آغاز شد و تکمیل آن ۱۵۰ سال به طول انجامید.
وجه تسمیه مجموعه تخت جمشید :
نام تخت جمشید در زمان ساخت “پارسَه” به معنای شهر پارسیان بود. یونانیان آن را “پِرسپولیس” به یونانی یعنی پارسه شهر خوانده‌اند. در فارسی معاصر این بنا را تخت جمشید یا قصر شاهی جمشید پادشاه اسطوره‌ای ایران می‌نامند.
آدرس تخت جمشید شیراز – تخت شیراز کجاست :
مجموعه بی نظیر تخت جمشید در ۱۰ کیلومتری شمال مرودشت و ۵۷ کیلومتری شهر شیراز بر روی کوه رحمت و درون جلگه مرودشت واقع است.
تاریخچه تخت جمشید – تاریخ تخت جمشید – داستان تخت جمشید :
ساختمان تخت جمشید در زمان داریوش اول در حدود ۵۱۸ قبل از میلاد آغاز شد. نخست صفه یا تختگاه بلندی را آماده کردند و روی آن تالار آپادانا و پله های اصلی و کاخ تچر را ساختند. پس از داریوش، پسرش خشایارشا تالار دیگری را بنام تالار هدیش بنا نمود و طرح بنای تالار صد ستون را ریخت. اردشیر اول تالار صد ستون را تمام کرد . اردشیر سوم ساختمان دیگری را آغاز کرد که ناتمام ماند. این ساختمانها بر روی پایه هایی ساخته شــده که قسمتـی از آنها صخره های عظیم و یکپارچه بوده و یا آنها را در کوه تراشیده اند.
معماری تخت جمشید :
معماری هخامنشی هنری است از نوع تلفیق و ابداع که از سبک معماریهای بابل، آشور، مصر و شهرهای یونانی آسیای صغیر و قوم اورارتو اقتباس شده و با هنر نمایی و ابتکار روح ایرانی نوع مستقلی از معماری را پدید آورده است. هخامنشیان با ساختن این بناهای عظیم می خواستند عظمت شاهنشاهی بزرگ خود را به جهانیان نشان دهند.
در گذر زمان تعدادی از ستون‌های دروازه کاخ صد ستون در تخت جمشید حوادثی مثل زلزله را پشت سر گذاشته و سر پا مانده‌اند. آنها در نگاه اول یکپارچه به نظر می‌رسند اما در حقیقت تکه تکه هستند و روی هم سوار شده‌اند. راز پایداری آنها مقابل زمین لرزه در محل اتصال این تکه‌هاست، جایی که دو تکه ستون به وسیله سرب مذاب به هم متصل شده‌اند. این سرب علاوه بر محکم کردن اتصال دو تکه ستون، نقش مهمی برای مقاومت سازه در مقابل زمین لرزه داشته‌است. سرب فلز چکش خوار و نرمی است که هنگام بروز زمین لرزه از خودش واکنش نشان داده و خرد نمی‌شود، این همان نقشی است که در ساختمان‌های امروزی و مدرن بر عهده فنر لای ستون‌ها گذاشته می‌شود.
اسناد تخت جمشید و کارگران مزد بگیر :
در اواخر سال ۱۳۱۲ خورشیدی براثر خاکبرداری در گوشه شمال غربی صفه تخت جمشید قریب چهل هزار لوحه های گلی به شکل و قطع مهرهای نماز بدست آمد. بر روی این الواح کلماتی به خط عیلامی نوشته شده بود. پس از خواندن معلوم شد که این الواح عیلامی اسناد خرج ساختمان قصرهای تخت جمشید می باشد . از میان الواح بعضی به زبان پارسی و خط عیلامی است. از کشف این الواح شهرت نابجایی را که می گفتند قصرهای تخت جمشید مانند اهرام مصر با ظلم و جور و بیگاری گرفتن از رعایا ساخته شده باطل گشت .
این اسناد عیلامی حکایت از آن دارد که به تمام کارگران این قصرهای زیبا ، اعم از عمله و بنا و نجار و سنگتراش و معمار و مهندس مزد می دادند و هر کدام از این الواح سند هزینه یک یا چند نفر است.
کارگرانی که در بنای تخت جمشید دست اندرکار بودند ، از ملتهای مختلف چون ایرانی و بابلی و مصری و یونانی و عیلامی و آشوری بودند که همه آنان رعیت دولت شاهنشاهی ایران بشمار می رفتند.
گذشته از مردان، زنان و دختران نیز به کار گل مشغول بودند . مزدی که به این کارگران می دادند غالباً جنسی بود نه نقدی که آنرا با یک واحــد پـول بابلی به نام “شکــل” سنجیده و برابر آن را به جنس پرداخت می کردند.
تصویری از عظمت کاخها :
ازآنچه امروز از تخت جمشید بر جای مانده تنها می توان تصویر بسیار مبهمی از شکوه و عظمت کاخها در ذهن مجسم کرد. با این همه می توان به مدد یک نقشه تاریخی که جزئیات معماری ساختمان کاخها در آن آمده باشد و اندکی بهره از قوه تخیل، به اهمیت و بزرگی این کاخها پی برد.
نکته ای که سخت غیر قابل باور می نماید این واقعیت است که این مجموعه عظیم و ارزشمند هزاران سال زیر خاک مدفون بوده تا اینکه در اواخر دهه ۱۳۱۰خورشیدی کشف شده است.
چیزی که در نگاه اول در تخت جمشید نظر بیننده را به خود جلب می کند، کتیبه ها و سنگ نبشته های گذر خشایارشاه است که به زبان عیلامی و دیگر زبانهای باستانی تحریر شده است. از این گذر به مجموعه کاخهای آپادانا می رسیم، جائی که در آن پادشاهان بار میدادند و مراسم و جشنهای دولتی در آن برگذار می شد.
مقادیر عمده ای طلا و جواهرات در این کاخها وجود داشته که بدیهی است در جریان تهاجم اسکندر به غارت رفته باشد. تعداد محدودی از این جواهرات در موزه ملی ایران نگهداری می شود. بزرگترین کاخ در مجموعه تخت جمشید کاخ مشهور به “صد ستون” است که احتمالا یکی از بزرگترین آثار معماری دوره هخامنشیان بوده و داریوش اول از آن به عنوان سالن بارعام خود استفاده می کرده است.
آرایش نقوش :
معماران و هنرمندانی که در ساخت تخت جمشید نقش داشتند، نقش‌ها را از سه طریق می‌آراستند.
یکی چسباندن فلزهای گران‌بها به صورت رویهٔ تاج، گوشواره ، طوق، یاره و نظایر آن به اصل نقش و توسط سوراخ‌هایی که در دو طرف شی مورد نظر برای گوهرنشانی می‌کندند.
دوم نگاریدن و نقر کردن تزئینات اصلی لباس، تاج و کلاه با سوزن، به نحوی بسیار ظریف که نمونهٔ آن بر درگاه‌های کاخ داریوش ، تچر و حرمسرا وجود دارد.
سوم رنگ‌آمیزی، که نمونه‌هایی از آن در کاخ سه دری و صد ستون موجود است.
تخت جمشید قبل از ویرانی – تخت جمشید قبل از حمله اسکندر مقدونی :
مجموعه باستانی تخت جمشید در حمله اسکندر مقدونی به ایران به آتش کشیده شده و ویران شد. قبل از ویرانی، مجموعه ای عظیم از تلفیق هنرهای باستانی تمدن های عیلامی و هخامنشی و سایر نقاط جهان در تخت جمشید گرد آمده بود.
موزه تخت جمشید :
موزه تخت جمشید بنایی است که در سال ۱۳۱۱ خورشیدی شبیه به یکی از بناهای باستانی عهد هخامنشی ساخته شد تا هم استفاده علمی داشته و هم نمادی از تخت جمشید باشد. محل ساختمان موزه، کاخ حرمسرای خشایارشا هخامنشی می باشد.
موزه تخت جمشید، پس از اتمام بنا در سال ۱۳۱۶ خورشیدی افتتاح شد و امروزه علاوه بر آثار بازیافته در تخت جمشید، آثاری از دوره های ماقبل تاریخ و دوره اسلامی را نیز نمایش می دهد. برپایه گزارش امور موزه های کشور ، تخت جمشید میزبان بیشترین تعداد بازدید کننده در ایام نوروز در سراسر ایران می باشد. لذا بازدید از این مجموعه بی همتا را از دست ندهید.
راهنمای بازدید مجموعه تخت جمشید – توصیه های گردشگری :
- حداقل ۲ساعت برای بازدید از این مجموعه درنظر بگیرید تا بتوانید از زیباییهای این مجموعه بی نظیر کمال استفاده را ببرید.
- فاصله شیراز تا مجموعه تخت جمشید حدود ۶۰کیلومتر و فاصله تخت جمشید تا پاسارگاد حدود ۸۰ کیلومتر می باشد، لذا جهت برنامه ریزی بازدید هر دو مکان و باتوجه به حداقل زمان ۲ساعته بازدید برای هر مکان، تدابیر لازم را بیندیشید تا هر چه بیشتر و بهتر از بازدید خود لذت ببرید .
- در صورتیکه وسیله نقلیه شخصی ندارید و تمایل به استفاده از آژانس ندارید میتوانید براحتی از ترمینال کاراندیش شیراز وسیله نقلیه مناسب تهیه فرمایید. خودروهای موجود در این ترمینال مستقیما به مجموعه تخت جمشید یا سایر نقاط سرویس دارند.
- معمولا در ایامی از سال نمایش نور و صدای مجموعه تخت جمشید برگزار میگردد که علاقمندان میتوانند با تهیه بلیت از این برنامه لذت ببرند.
- از به همراه داشتن وسایل در هنگام ورود به مجموعه های باستانی جدا خودداری کنید.
- پیش از ورود به مجموعه های باستانی، مشخصات تماسی خود و دیگر اعضای خانواده را بر روی یک کارت نوشته و به گردن فرزندان کوچک خود بیاندازید تا در صورت بروز هر گونه اتفاقی، خانواده کودک به راحتی قابل دسترسی باشد.
- تنها به راهنماهای معتبر موجود در مجموعه مراجعه نموده و اطلاعات کامل و قابل استناد را از آنها بخواهید.
- لطفا برای عکس برداری یا فیلمبرداری از بالارفتن از نقوش و تندیسهای موجود در محوطه ها، و همچنین تکیه کردن یا دست زدن به آنها بپرهیزید. چربی موجود در دستان انسان در سنگها نفوذ کرده و باعث ورقه ورقه شدن و نابودی آثار باستانی می گردد.
- پیش از ورود به محوطه های باستانی، با همراهان خود، مکانی را جهت تجمع تعیین نمایید تا در صورت جدا شدن از یکدیگر در میان جمعیت زیاد موجود در مجموعه ها، با خیالی آسوده در محل تعیین شده حضور یابید. به دلیل تعداد زیاد بازدیدکنندگان در محوطه های باستانی تخت جمشید خصوصا در تعطیلات، تلفن همراه جوابگو نبوده و تماس به سختی امکان پذیر می باشد.
- فروشگاههایی درنزدیکی مجموعه تخت جمشید وجود دارد که بازدیدکنندگان عزیز میتوانند وسایل ضروری خود را خریداری نمایند.
