خانه امیرلطیفی – موزه صنایع دستی گرگان
خانه امیر لطیفی به مساحت ۹۵۶ متر مربع بنایی است دوطبقه که در بافت قدیم گرگان، خیابان امام خمینی جنب مسجد جامع وبازارچه سنتی نعلبندان قرار گرفته است. این بنا در اواخردوره قاجار توسط مرحوم مهدی خان ملک به عنوان منزل مسکونی ساخته شده بود و دارای دوبخش هسته اصلی بنا و بخشهای خدماتی است.
موزه صنایع دستی گرگان :
موزه صنایع دستی گرگان به عنوان اولین موزه صنایع دستی استان گلستان درخانه امیرلطیفی واقع شده است. این موزه تلاش می کند تا علاوه بر آشنا نمودن مردم با صنایع دستی منطقه پیام های آموزشی و فرهنگی تاثیر گذاری را در جامعه گسترش دهد و سبب رونق و احیای مجدد آنها در میان علاقمندان گردد.
معماری خانه امیر لطیفی گرگان :
رعایت تناسبات، اصل قرینگی، استفاده از مصالح همگون با اقلیم آب و هوایی که بنا در آن قرار گرفته است از ویژگیهای معماری این خانه است.
عمده ارزش بنا به هسته ساختمان اصلی بستگی دارد و در مرکز خود هر طبقه، یک اطاق سه دربی و دو راه پله در مجاورت آن و سپس یک اطاق دیگر در هر سو دارد.
بدین صورت بنایی است که ۳ اتاق و دو راه پله نمای اصلی آن را تشکیل می دهد. می توان گفت که همین طرح در طبقه فوقانی نیز تکرار شده و فضای راه پله ها به اطاق ها افزوده گردیده و اطاق های سه دری به ۵ دری تبدیل شده است. در خانه امیر لطفی از فضای مورد استفاده در کرسی چینی نیز به نحو مطلوب استفاده شده است و با ساخت حوضخانه، در مسیر آب شهری که از جنوب وارد ساختمان میشود، فضایی برای ایام گرم تابستان فراهم آورده شده است.
جرزهای قطور ۸۰ سانتی متری بنا توان باربری طبقات را دارا می باشد و به منظور پیوسته بودن اجزا ساخت کلاف بندی در آن انجام شده است که مهمترین آن ها در سر در طاق ها دیده می شود که با الوار های قطور و قوی اجزا آن را به هم پیوند داده اند. درب های چوبی دو لنگه که در طبقه اول دارای کتیبه و در طبقه دوم دارای هلال می باشند نمای اصلی بنا را جلوه ای خاص بخشیده اند.
فرم موزون رعایت تقارن، ارتفاع مناسب با ابعاد بنا، سرشیرهای پیش آمده و مطابق با کف قلوه چین و آجر فرش گچبری اتاق ها، تفکیک فضاهای خدماتی همچون آشپزخانه و انباری و بخش خدمه از هسته اصلی، از ویژگی های بنای امیر لطیفی می باشد. تاریخ ساخت این بنا به اواخر دوره قاجاریه می رسد و اوج رونق بنا زمان پهلوی اول بوده است.
این بنا در سال ۱۳۷۸ خورشیدی با شماره ۲۳۹۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.