دره مراد بیگ همدان

دره مرادبیگ بزرگ‌ترین درهٔ کوهستان الوند است و در جنوب شهر همدان قرار دارد.
این دره برخلاف سایر دره‌های الوند مانند دره ماوشان ‌رود و دره گنج‌نامه که در مسیر راه‌های باستانی قرار داشتند، در منطقهٔ بسته‌ای قرار دارد و تردد در آن بسیار اندک بوده‌است.
در گذشته که شهر چندان گسترده نشده‌ بود، ۴ کیلومتری با شهر فاصله داشت، تا اینکه بر اساس مصوبهٔ شورای عالی شهرسازی در سال ۶۷ شمسی این دره به محدودهٔ خدمات شهری ملحق و جزو شهر همدان محسوب شد.
از آب شدن برف‌ها و آب چشمه‌های فراوان در این دره رود الوسجرد تشکیل شده‌است. این واژه از نام جاهای دوران پارتی است و به احتمال قریب به یقین از نام روستایی که در دوران های گذشته در آنجا بوده، گرفته شده‌است. روستای دره مرادبیگ یکی از زیباترین روستاهای همدان است.

راه رسیدن به دره مراد بیگ همدان :

تنها راه ارتباطی با دره مراد بیگ همدان راه مالروی انتهای دره است که از طریق درهٔ چشمه فرشه در فصول خشک سال با روستای پشت کوه که بخشی از یال غربی الوندست امکان دسترسی دارد.

سایر جاذبه های گردشگری دره مراد بیگ :

آثار یک روستای قدیمی در غرب این دره، در یکی دو کیلومتری روستای دره مرادبیگ به چشم می‌خورد.
از مکان‌های معروف دره مرادبیگ می‌توان به دره گرگ، دره غول، دره حاج احمد یا حاجمد، لژه، شرشرآب، گوشتخل دره، روستا سیلوار، قزوله دره، سر دوش، حمام خرابه، محمود دره، قرق، ندو خانه، منبع، پررحمان و دره بهشت اشاره کرد.