عمارت باغ فردوس
باغ و عمارت ییلاقی فردوس در اراضی محمدیه با دو عمارت در شمال و جنوب به دستور محمد شاه قاجار ساخته شد که عمارت شمالی به کلی ویران و عمارت جنوبی همچنان پا برجاست. پایه این باغ و عمارت ییلاقی را حاجی میرزا آقاسی، صدراعظم محمدشاه بنا نهاده است. آدرس دقیق عمارت باغ فردوس خیابان ولیعصر، نرسیده به میدان تجریش، کوچه بخشایش است.
عمارت باغ فردوس در قسمت شمالی باغ ساخته شده و از ابتدا به صورت کاخ و محل اقامت اعیان، تزئین شده است. مساحت باغ ۲۰ هزار متر مربع و طولش در حدود ۲۸۰ متر و مساحت عمارت ۱۰۰۰ متر مربع، شامل سه طبقه و نیم، به عرض ۲۶ متر و به طول تقریبا ۳۴ متر است. شیب زمین آن از شمال غربی به جنوب شرقی است و تندی این شیب به حدی است که کف طبقه اول بنا با قسمت جنوبی باغ و سقف آن با قسمت شمالی باغ هم سطح است.
بعد از فوت محمدشاه در سال ۱۲۶۴ هـ . ق، ناصرالدینشاه اراضی اطراف این باغ را از مالکان خرید و به باغ افزود و پس از اینکه دختر خود را به معیرالممالک، پسر نظامالممالک، داد این باغ را به عنوان هدیه ازدواج به او بخشید و از او خواست ساختمان عمارت جنوبی را تمام کند. معیرالممالک که خود معمار بود پس از خرج مبالغی هنگفت ساختمان را به اتمام رساند و مراسم عروسی را در همین باغ برگزار کرد.
پس از فوت نظامالدوله، این باغ و ساختمان به پسرش دوستعلی خان معیرالممالک، رسید. در زمان او بنا رو به ویرانی نهاد. حاجی میرزا حسین پسر حاجی میرزا خلیل، تاجر شیرازی که در سرای امیر حجره داشت باغ فردوس را از دوستعلی خان معیرالممالک خرید و دست به تعمیرات آن زد. پس از او میرزا حسین تهرانی در سال ۱۳۰۸ هـ . ق مالک باغ شد. در حدود سال ۱۳۱۸ هـ . ق در زمان مظفرالدینشاه، میرزا اسماعیل خان امینالملک، برادر امینالسلطان اتابک، آنجا را خریداری کرد. در حدود سال ۱۳۲۹هـ . ق برای سومین بار این باغ رو به خرابی گذاشت. محمد ولیخان سپهسالار تنکابنی آن را از ورّاث امینالملک به مبلغ ۱۸هزار تومان خرید.
تجارتخانه طومانیانس که از محمد ولیخان سپهسالار مبلغی طلبکار بود برای وصول طلب خود به عدلیه مراجعه کرد. مراجع امر هم پس از رسیدگی، باغ و عمارت را در مقابل طلب به طومانیانس دادند. پس از چندی دولت وقت در مقابل وجهی که از طومانیانس طلبکار بود باغ را ضبط کرد . قسمتی که باغ فردوس کنونی است در سال ۱۳۱۶ خورشیدی به دستور علی اصغر حکمت، وزیر معارف، خریداری شد و عمارت آن مرمت گردید و دبیرستان شاپور تجریش در آنجا دایر شد.
در دوران پهلوی دوم، این بنا به دفتر برنامه ریزی جشنهای ۲۵۰۰ ساله اختصاص یافت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی در اختیار صدا و سیما و بعد از آن زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مرکز اسلامی آموزش فیلم سازی تبدیل و سپس با هماهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد سینمایی فارابی، سازمان میراث فرهنگی کشور و شهرداری تهران برای محل دائمی موزه سینما در نظر گرفته شد و موزه سینما در ۲۸ شهریور ۱۳۸۱ با حضور رئیسجمهور وقت، رسماً افتتاح شد.
در موزه سینما عکس هایی از فیلم های سینمایی، سینماها و هنرمندان در کنار پوسترها، مجلات، وسایل قدیمی و… که از حدود صد سال پیش برای سینمای ایران به یادگار مانده، در کنار هدایا و جوایز سینمایی بزرگانی نظیر علی حاتمی، عزت الله انتظامی، ابراهیم حاتمی کیا، عباس کیارستمی، رخشان بنی اعتماد، ابوالفضل جلیلی، نیکی کریمی، رسول ملاقلیپور، سهراب شهید ثالث و…در زیر سقف های ساختمان قدیمی و مجلل موزه سینما خود نمایی می کند.
باغ فردوس در تاریخ ۱۱ مرداد ۱۳۷۶ به شماره ۱۸۷۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
