موزه سینما تهران

از میدان تجریش که به سمت پارک وی بیایید، محله‌ ای قدیمی در شمال تهران قرار دارد که به باغ فردوس معروف است. باغ فردوس یکی از چند باغ بزرگی است که سال‌های سال در شمالی‌ترین نقطه پایتخت قرار داشت و امروز فقط نامی از آنها باقی مانده است. اما در همین محله عمارت زیبایی واقع است که برای اهالی سینما رنگ و بوی دیگری دارد؛ رنگ و بویی به قدمت تاریخ هنر سینما در ایران. عمارت باغ فردوس در زمان محمد شاه قاجار ساخته شد و یکی از دوعمارت آن همچنان باقیست.
آدرس دقیق موزه سینما خیابان ولیعصر، نرسیده به میدان تجریش، کوچه بخشایش است.
ساختمانی سه طبقه وسفید رنگ با پله های سنگی منحصر به فرد که وقتی به در ورودی موزه می رسید یکباره خود را در دل تاریخ احساس می کنید؛ تاریخ پر پیچ و خم سینمای ایران که پر است از تصاویر بکر و نادیده هنرمندان که حالا پس از یک قرن از ورود سینماتوگراف به پایتخت، لقب پیشگامان سینمای ایران را به خود گرفته است.
عکس هایی از فیلم های سینمایی، سینماها و هنرمندان در کنار پوسترها، مجلات، وسایل قدیمی و… که از حدود صد سال پیش برای سینمای ایران به یادگار مانده، در کنار هدایا و جوایز سینمایی بزرگانی نظیر علی حاتمی، عزت الله انتظامی، ابراهیم حاتمی کیا، عباس کیارستمی، رخشان بنی اعتماد، ابوالفضل جلیلی، نیکی کریمی، رسول ملاقلی‏پور، سهراب شهید ثالث و…. در زیر سقف های ساختمان قدیمی و مجلل موزه سینما خود نمایی می کند.
شروع موزه همراه است با خاطراتی از اولین سال های ورود دوربین به ایران همراه با عکس هایی از اولین دست اندرکاران فیلم های ایرانی مثل میرزا ابراهیم خان، روسی خان، اردشیرخان، علی وکیلی، خان بابا معتضدی، عبدالحسین خان سپنتا و آوانس اوگانیانس، کارگردان اولین فیلم داستانی ایران یعنی آبی و رابی، ۱۳۰۹٫
در گوشه ای از تالار اول، صندلی چوبی سه تایی زیر عکس ها قرار دارد که مربوط است به صندلی سالن هایی که در دهه ۱۰ یا ۲۰ شمسی در تهران فعال بوده است. تالار جشنواره ها و حضور بین الملل، تالار آبی، تالار میانی، اتاق دفاع مقدس، اتاق کودک و نوجوان، اتاق سالن های سینما، اتاق دوبله و موسیقی، اتاق ارامنه و اتاق زیرگذر تاریخ، بخش های داخلی موزه سینما را تشکیل داده است.
نمایشگاه سالن های سینما با یک دستگاه نمایش زغالی متعلق به دهه ۱۹۲۰، تجهیزات قدیمی سینمای ایران، تجهیزاتی مثل دوربین فیلمبرداری ۱۶میلیمتری اوریکون و تماشای دوربینی که اولین فیلم رنگی ایران به نام گرداب در سال ۱۳۲۲ با آن فیلمبرداری شد در کنار نمایشگاه دوبله و موسیقی با دستگاه گرامافون کوکی کیفی که برای پخش صفحه های ۷۸ دور از آن استفاده می شد، حس و حال عجیبی به بازدیدکنندگان از موزه سینمای ایران می دهد.
اما بدون شک برای همه بازدیدکنندگان هیچ تالاری شاید جذاب تر از تالار افتخارات سینمای ایران نباشد. نمایشگاه جوایز و حضور بین الملل جایی است که شما را با اولین حضورهای جهانی سینمایی ایران آشنا می کند و شاید برای خیلی ها تعجب آور باشد که بدانند برای اولین بار سینمای ایران با فیلم شرمسار به کارگردانی اسماعیل کوشان اولین حضور بین المللی خود را در جشنواره ملل آسیایی بمبئی تجربه کرد.
غرفه های مخصوص لباس، غرفه زنده یاد علی حاتمی، غرفه استاد عزت الله انتظامی در کنار ساموئل خاچیکیان، ولی الله خاکدان، رخشان بنی اعتماد، پوران درخشنده، رسول صدرعاملی، کیومرث پوراحمد و… از جمله غرفه های مورد علاقه بیشتر بازدیدکنندگان موزه سینما است.
برای دیدن قسمت های دیگر باید به طبقه زیرین موزه سینما مراجعه کرد. پله هایی که بازدیدکنندگان را با چهار سالن مجزا مواجه می کند. اولی سینمای جنگ است که با چیدمانی جنگی یاد و خاطره فیلمسازان با موضوع جنگ را پاس داشته است. سالن دوم، سینمای کودک و نوجوان است که در آن یادگارهای خاطره انگیز و محبوب این سینما از جمله کلاه قرمزی و پسر خاله، گلنار و… به نمایش گذاشته شده است. جایگاه صداهای ماندگار و آهنگسازان فیلم، سالن دیگر این موزه زیبا است و در آخر با سالن ارامنه مواجه می شوید که به نقش تاثیرگذار این اقلیت دینی در اعتلای سینمای ایران تاکید دارد.